Duurzaam verhaal Hans: 'Gasloze woning uit 1927? Het kan wél!'
Hans en Marjan van Leeuwen maken van hun IJmuidense woning uit 1927 een duurzaam droomhuis. Niet met één grote verbouwing, maar met een meerjarenplan, waarmee ze van mijlpaal naar mijlpaal stappen. Nu komt er een groot moment aan: de gasleiding wordt afgekoppeld. “Het kan wél!” is dan ook het motto van Hans.
Al in 2008 had het echtpaar vergevorderde plannen voor een CO2-neutrale wijk in collectief particulier opdrachtgeverschap in Velserbroek. Bouwen bleek echter op die plek niet mogelijk. Daarna kochten ze deze woning aan de Zeeweg, met de gedachte ‘dan gaan we het hier doen’. Vanaf het begin hadden ze een eindplaatje voor ogen.
Zonnepannen
Vloerverwarming, dikke muurisolatie en zonnepanelen waren de eerste stappen op weg naar verduurzaming. Recenter is ook HR++-isolatieglas in alle ramen geplaatst. Ook zijn er op het bijgebouw dakpannen met zonnepanelen geplaatst. Waarschijnlijk zijn Hans en Marjan de eersten in IJmuiden die zo’n dak hebben, maar lang zal dat niet duren, want de opvallende zonnepannen wekken interesse in de buurt. 'Het voordeel is dat je met deze pannen het volledige oppervlak kunt benutten”, legt Hans uit. Het was een logische stap, omdat de dakpannen toch aan vervanging toe waren. Daardoor was het niet veel duurder dan ‘gewone’ zonnepanelen. Zo zoeken ze steeds logische momenten om een nieuwe klus op te pakken.'
Stille warmtepomp
Zo’n moment brak dit jaar weer aan: de cv-ketels van het huis en het bijgebouw gingen tegelijkertijd stuk. In plaats van die te vervangen voor nieuwe cv-ketels, komt er één warmtepomp. In overleg met de aannemer kozen Hans en Marjan voor een monoblock-warmtepomp. Dit soort warmtepompen heeft een grotere buitenkast, maar het rendement is ook beter én ze zijn ‘fluisterstil’, zoals Hans het noemt. Met de warmtepomp wordt ook een boiler van 300 liter geïnstalleerd, en een buffervat van 120 liter. Een slimme module in de meterkast zorgt ervoor dat overtollige energie uit de zonnepanelen direct voeding geeft aan de warmtepomp. Het energiegebruik wordt daarmee heel efficiënt. De elektriciteit uit de zonnepanelen en zonnedakpannen wordt als het ware opgeslagen in warmte in de CV-installatie, de buffer en de boiler.
Gasloze woning
Als de hele installatie is afgerond, kan het gas worden afgekoppeld. Dat komt natuurlijk goed uit, met de steeds hogere gasprijzen. Nu al gaan Hans en Marjan zo’n € 2000 per jaar besparen. Daarmee hebben ze de installatie in 5 á 6 jaar terugverdiend. Dat is niet helemaal een toevallige bijkomstigheid. Projectmanager Hans maakte al in 2010 een ‘serious game’ over de energietransitie; deelnemers komen via het spel tot inzichten. De schaarste van gas en de afhankelijkheid van gevaarlijke regimes kwamen hierin toen al aan de orde. “Iedereen had die hoge gasprijzen al jaren geleden aan kunnen zien komen. Wij hebben de weelde dat we ons daar geen zorgen meer over hoeven te maken.”
Toch voelt hij zich niet makkelijk bij dit gelijk: 'Wij kunnen dit doen, omdat we kunnen investeren. Dat is niet eerlijk. De energie-armoede die eraan komt, raakt vooral mensen met een lager inkomen. Nederland zou daar meer aan moeten doen. Daarom is ons verhaal niet alleen maar hosanna. De hele waarheid is dat op dit moment niet iedereen van al die innovaties kan profiteren.'
Slim besparen
Wat wél iedereen kan doen, is een stappenplan maken. Door het huis lopen en kijken wat er allemaal nodig is. Voor sommige besparingen is geen grote investering nodig. Hans en Marjan krijgen nu bijvoorbeeld ook een slimme thermostaat. Die houdt rekening met het weer, en kan per ruimte de temperatuur afstellen. Volgens de installateur kan dit tientallen euro’s per maand besparen. Een kleine investering die al snel is terugverdiend. Hans: 'Veel mensen vragen aan mij: ‘wat kost het?’, maar dat is de verkeerde vraag. Het zou moeten zijn: ‘wat levert het op?’. En dat is meer dan in geld is uit te drukken, want deze investeringen doe je ook voor een betere wereld.'
Tips
- Zeg niet ‘die investering haal je er nooit uit’, als je nog geen enkele doorberekening hebt gemaakt.
- Als je toch gaat verbouwen, neem dan meteen duurzame maatregelen mee.
- Begin met het einde in gedachten: weet waar je naartoe wilt.