Gespreksleidraad voor ouders en jongerenwerkers

Of omdat hij met vrienden omgaat, van wie denkt of weet dat ze wapens dragen. Maar het kan ook dat je het belangrijk vindt om zonder deze aanwijzingen op voorhand de norm uit te dragen dat wapens niet normaal zijn. In al die gevallen helpt deze leidraad je om wapenbezit te bespreken met je kind.

Motieven wapenbezit

• Er zijn meerdere redenen waarom jongeren met een wapen op zak lopen:
• Het merendeel heeft een wapen bij zich voor het geval er iets gebeurt. Ze zeggen er alleen in uiterste nood mee te willen dreigen, om zich te verdedigen.
• Sommigen zijn eerder slachtoffer van geweld geweest en willen herhaling voorkomen. Ze dragen een wapen uit angst om (opnieuw) slachtoffer te worden van geweld.
• Er zijn ook jongeren die het cool vinden met een wapen rond te lopen. Ze imponeren door het onder vrienden te showen. Wapenbezit is voor hen vooral stoerdoenerij.
• Er is een zeer kleine groep die doelbewust met een wapen rondloopt om het te gebruiken ‘als dat zo uitkomt’. Dat kan ook een straatroof of overval zijn.

Invloed vanuit de sociale omgeving en drillrap

Groepsdruk van vrienden kan een negatieve invloed hebben, als ze het dragen van een wapen normaal vinden. Daarnaast wordt een negatieve invloed toegeschreven aan de verheerlijking van wapens en geweld in drillrap. Er is geen verbanden gevonden tussen drillrap en de toename van steekincidenten. Het is van belang niet alle drillrap over één kam te scheren en een duidelijk onderscheid te maken tussen uitingen die wel en die geen oproep doen tot het plegen van strafbare feiten.

Perceptie risico’s

Veel jongeren denken dat de gevolgen van wapenbezit en -gebruik wel mee zullen vallen. In de praktijk blijkt uit interviews met daders, slachtoffers en getuigen dat wapens een schijnveiligheid creëren. Wapenbezit leidt - vooral in panieksituaties - eerder tot gebruik van dat wapen, met alle gevolgen van dien. De bezitter acht zich bovendien zelfverzekerder en is met een wapen op zak minder snel geneigd conflicten te sussen of uit de weg te gaan.

Gesprek met je kind

Het is belangrijk dat je een open gesprek voert met je kind. Dit heet een dialoog. In een dialoog bespreek je een onderwerp vanuit wederzijds respect. Je kind voelt zich daardoor veiliger om het onderwerp in alle openheid met je te bespreken. Als het gesprek ‘schuurt’, wijs er dan op dat in een open samenleving verschillende meningen kunnen bestaan. Maar sta wel pal voor de democratische rechtsstaat. Conflicten los je niet op met wapens. Daarom zijn wapens in Nederland verboden.

Gespreksstof

In de dialoog met je kind kun je verschillende invalshoeken kiezen om wapenbezit te bespreken.

• Het is goed dat wapenbezit verboden is in Nederland.
• Als je gepakt wordt met een wapen, zou je een forse straf moeten krijgen.
• Het is goed dat winkels als Action en Ikea geen messen meer verkopen aan jongeren.
• Zonder wapens zou er minder criminaliteit zijn in Nederland.
• Elke school moet kluisjes van de leerlingen controleren op wapens.
• Als je een wapen gebruikt voor zelfverdediging, hoef je geen straf te krijgen.
• Videoclips waarin wapens verheerlijkt worden, moeten verboden worden.
• Als een van je vrienden een wapen draagt, moet je hem daarop aanspreken.
• Met een wapen op zak heb je een grotere kans dat je dat wapen echt gaat gebruiken.
• Als je op straat hoogoplopende ruzie krijgt, kun je het conflict beter sussen of weglopen.
• Voor een veilige samenleving is het goed dat de gemeente een inleveractie organiseert.

Via het gesprek over bovenstaande onderwerpen help je je kind na te denken en zich bewust te worden over de risico’s van wapenbezit en wapengebruik.

Argumenten tegen wapenbezit

Hieronder staan verschillende argumenten die je kunt gebruiken om je kind te overtuigen dat wapenbezit geen goede zaak is. 

• Een wapen biedt geen echte veiligheid: je hebt juist meer kans om slachtoffer te worden.
• Een wapen geeft je geen toekomst: je komt steeds dieper in de problemen. Het wordt steeds moeilijker om eruit te komen.
• Een wapen geeft je geen status: wie een wapen nodig heeft kan het niet af op eigen kracht. Het is dus een teken van onmacht.
• Gebruik liever je eigen kracht, je talenten om écht iets van je leven te maken.