Monumenten Velserbroek
De Velserbroek was een 13de-eeuwse polder met een van oudsher uniek waterhuishoudkundig systeem, waaraan de naam ‘Velserbroek’ is ontleend. ‘Broek’ is een oude benaming voor moerassig land dat vooral in het winterseizoen onder water staat.
Het gebied is rijk aan archeologische waarden. In De Hofgeest, aan de noordwestelijke rand van Velserbroek werd vanaf het begin van de Bronstijd gewoond. Niet alleen zijn de resten van boerderijen en akkers teruggevonden, ook de bijbehorende waterputten, wegen, sloten en greppels, en zelfs de grafheuvels waar men de voorouders in ere hield. In de uiterste zuidwesthoek, ter plaatse van het kantoorgebouw van het waterleidingbedrijf PWN, werd bovendien een unieke offerplaats ontdekt.
In het hoger gelegen gebied De Hofgeest is in de 18de eeuw een aantal buitenplaatsen en boerderijen te vinden. In de loop van de 19de eeuw zijn de buitenplaatsen verdwenen en blijven er alleen boerderijen over. In de polder zelf is van oudsher geen bebouwing, behalve aan de noord-westrand in de Hofgeest. De polder stond tot aan de aanleg van het Noordzeekanaal (1865) en de daarmee gepaard gaande drooglegging van het Wijkermeer in de wintermaanden onder water. De lage 13de-eeuwse Velserdijk is nog wel aanwezig, maar is op diverse plaatsen verstoord. Ook de Slaperdijk is samen met de Verdolven Landen nog aanwezig.
Tot aan 1985 bleven de boeren als vanouds heer en meester in Velserbroek. In de polder zelf door middel van melkveehouderij; ten westen van de boerderijen langs de Hofgeesterweg door tuinbouw, met vooral bollenteelt. Na die tijd is het gebied bebouwd als nieuwe woonkern, het huidige Velserbroek.
Overzicht monumenten
- Hofgeesterweg 9 - boerderij
- Hofgeesterweg 9 - hekpijlers
- Linie t.o. 35
- Oostbroekerweg 13 en 15
- Oostlaan 2
- Velserdijk met sluisjes
Meer informatie
Wilt u meer weten of heeft u vragen over een monument? Stuur dan een e-mail naar monumenten@velsen.nl en vermeld daarbij het adres en de woonkern. U ontvangt dan meer uitleg over het monument.