Vervolgupdate onderzoek alternatieve locatie opvang vluchtelingen
Geachte leden van de raad,
Op 11 april informeerden we u over de voortgang van het onderzoek naar alternatieve opvanglocaties voor de vluchtelingen met binding in onze regio. We vertelden over de gesprekken die wij voeren met Zeehaven IJmuiden NV (hierna Zeehaven), de eigenaar van de Cruisekade, en de uitdagingen die er zijn om aan de Cruisekade een klein zeecruiseschip voor langere tijd veilig aan te meren. Ook schetsten we de scenario’s voor alternatieve locaties die voorlagen.
Inmiddels zijn er nieuwe ontwikkelingen waarvan we u met dit collegebericht op de hoogte stellen.
Uitkomst onderzoek Arcadis locatie Cruisekade
Uit onderzoek van Arcadis blijkt dat het niet haalbaar is om aan de Cruisekade voor langere periode een opvanglocatie te realiseren op een klein zeecruiseschip. De voorkeurslocatie voor de opvang van vluchtelingen was de Cruisekade/Sluisplein. Uit gesprekken met Zeehaven bleek al dat er belangrijke uitdagingen waren op deze locatie.
Het COA schakelde hierop het bureau Arcadis in om te onderzoeken of en onder welke voorwaarden een klein zeecruiseschip aangemeerd kan worden op deze locatie. Het volledige onderzoeksrapport vindt u in de bijlage. Uit de rapportage van Arcadis blijkt dat ook zij risico’s zien bij het voor langere periode aanmeren van een klein zeecruiseschip aan de Cruisekade.
Zo heeft de Cruisekade te maken met getijden, waardoor het waterniveau meerdere malen per dag wisselt. Dit maakt dat de trossen van het schip meerdere keren per dag bijgesteld moeten worden. Onder slechte weersomstandigheden kan dit gevaren voor de bemanningsleden opleveren. Bij harde wind kan het schip te maken krijgen met hoge golven. Doordat het schip meer zal bewegen, levert dit een hogere belasting op het afmeersysteem op.
Ook is onduidelijk hoe snel andere schepen het afgemeerde schip passeren. Mogelijk moet het afmeersysteem versterkt worden om deze krachten op te vangen. Door de huidige inrichting van de kade en de positionering van de bolders is het lastig om een goede operationele- en storm afmeerconstructie te maken die onder alle omstandigheden veilig is. Om dit te verbeteren zouden op grotere afstand van het schip, in de openbare ruimte, voorzieningen moeten worden geplaatst zodat de voor- en achtertrossen dwars uitgezet kunnen worden. Dit is geen realistisch scenario aangezien dit openbaar terrein is en voor verkeer toegankelijk moet zijn.
Tot slot is een klein zeecruiseschip alleen toegankelijk via een passagiersgangway. Het op- en aflopen van een steile gangway kan zeker bij natte of koude omstandigheden tot gevaarlijke situaties leiden. Dit wordt versterkt doordat de steilheid van de gangway meermaals per dag wisselt door het getij.
Vanwege bovenstaande risico’s en het ontbreken van mogelijkheden om de afmeervoorzieningen te verbeteren op het kadeterrein, raadt Arcadis af om op de locatie Cruisekade een klein zeecruiseschip af te meren voor een periode van 1,5 jaar. Het college onderschrijft deze conclusie. Dit betekent dat de Cruisekade afvalt als mogelijke locatie om vluchtelingen op te vangen op een schip.
Overige locaties op water
Het college zet zich, conform de wens van de raad, in om voor de vluchtelingen met binding een opvanglocatie te vinden. Nu blijkt dat de Cruisekade niet haalbaar is als locatie voor de opvang resteren er op water twee alternatieven voor de lange termijn: de 3e Rijksbinnenhaven en de VOB-kade. Aan de 3e Rijksbinnenhaven kan een riviercruiseschip aanmeren. Aan de VOB-kade kan een zeecruiseschip aanmeren. Het college besloot op 28 maart om indien de locatie Cruisekade/Sluisplein niet haalbaar blijkt, de andere opties (3e Rijksbinnenhaven en VOB-kade) opnieuw voor te leggen aan de raad. Wel onderzoeken we alvast de mogelijkheden voor deze locaties.
Voor deze locaties zijn er nog zaken onzeker. De 3e Rijksbinnenhaven ligt vlak naast de all weather scheepsterminal van Tata Steel. Deze is 24/7 in gebruik. Momenteel onderzoekt de Omgevingsdienst IJmond (OD IJmond) hoe het voor deze locatie zit met omgevingsfactoren qua geur, geluid of milieu. Dat is belangrijk om te beoordelen of het wenselijk is om hier een opvanglocatie te realiseren voor gezinnen met kinderen.
Voor de VOB-kade geldt dat het COA nog geen geschikt zeecruiseschip heeft. Het schip dat het COA eerder in beeld had, blijkt na verdere inspectie niet te voldoen aan de voorwaarden. Een riviercruiseschip is voor deze locatie geen optie, omdat deze te kwetsbaar is. Als het COA niet op korte termijn een geschikt zeecruiseschip vindt, valt deze locatie af.
Samenhang raadsvoorstel opvangvraagstuk in brede zin
Op 30 maart nam het college het besluit om het ‘concept regioplan Kennemerland opvang asielzoekers’ voor te leggen aan de provincie. In het regioplan hebben alle gemeenten in de regio Kennemerland locaties voorgedragen waar zij voornemens zijn asielzoekers op te vangen. Voor Velsen staat de locatie Cruisekade opgenomen in het conceptplan. We dienden een agendaverzoek in om in mei met u in gesprek te gaan over uw wensen en bedenkingen bij het concept regioplan. En om te spreken over het opvangvraagstuk in bredere zin. In dit raadsvoorstel gaven we aan dat we ook andere locaties onderzoeken voor het geval de voorkeurslocatie niet haalbaar blijkt. Dit zijn de eerder genoemde locaties op water (3e Rijksbinnenhaven en VOB-kade), maar ook locaties op land.
De komende weken werken we de mogelijkheden op water en op land verder uit. Het college zal 9 mei aanvullende informatie sturen over mogelijke opvanglocaties en de raad informeren over de uitwerking van de mogelijkheden. We blijven hierbij inzetten op de opvang van de doelgroep met binding met onze regio. Dit ook in lijn met de wensen van de gemeenteraad. Maar aangezien de haalbaarheid van locaties op water nog niet zeker is, verkennen we parallel alvast opvang op land voor zowel de korte als de lange termijn. Voor potentiële landlocaties is een brede inventarisatie gedaan. Uit deze inventarisatie komen sportpark de Elta en locatie Handgraaf in Santpoort-Zuid als mogelijke locaties.
Deze ontwikkelingen hebben mogelijk effect op de raadsbehandeling. Als we uiteindelijk kiezen voor een locatie op land is het niet realistisch dat we deze voor 4 juni, het moment dat de Silja Europa vertrekt, kunnen realiseren. Dat zou betekenen dat we de doelgroep met binding niet langer op kunnen vangen in Velsen. Als de opvang op water (3e Rijksbinnenhaven of VOB-kade) wel mogelijk blijkt, willen we u zo snel mogelijk een besluit voorleggen over de realisatie van deze locaties. Zodat de overbruggingstermijn vanaf 4 juni zo kort mogelijk is. We willen u dan voorstellen om het raadsvoorstel al eerder, bijvoorbeeld op 17 mei, in een raadsvergadering te bespreken.
Het college van burgemeester en wethouders van de gemeente Velsen