Visie op Velsen 2050 Duurzaam Verbonden

De koers die we met de Visie op Velsen 2025 Kennisrijk Werken kozen is nog steeds van belang. Dat is dus de stevige basis voor de Visie op Velsen 2050. Investeren in kennisrijk werken is nodig om je in Velsen te kunnen ontwikkelen en bij te dragen aan een bloeiende economie. De uitdaging is om ervoor te zorgen dat iedereen hieraan mee kan doen, in balans en verbinding, en met respect voor onze leef- en woonomgeving, zodat we Velsen beter achterlaten voor toekomstige generaties. 

Visie als richtinggevend kompas 

De Visie op Velsen is ons richtinggevend kompas richting 2050. Een kompas is nodig omdat de toekomst zeer onvoorspelbaar is en onverwachte gebeurtenissen een grote impact kunnen hebben. Een kompas houdt ons op koers. Het zorgt ervoor dat we kunnen laveren en bewust over kunnen schakelen op plan B als plan A niet meer werkt. Met het kompas is voor Velsen immers duidelijk waar we voor gaan en staan. De visie bevat ook een bestemming. Dat is waar we op uit willen komen in 2050. Het kompas helpt ons om daar te komen. Kompas en bestemming vormen samen de koers. 

Het kompas bestaat uit de volgende onderdelen: 

Waarden 

Wie zijn we in Velsen, wat karakteriseert de zeven kernen, wat vinden we belangrijk en waar staan we voor? 

Kracht 

Wat kenmerkt onze gemeente in zijn geheel? Wat zijn onze kenmerken en wat is onze kracht? 

Omslagen 

Wat komt er op ons af? Welke ontwikkelingen gaan voor een grote omslag zorgen? Hoe ziet dat toekomstbeeld eruit? 

Welke positie kiezen we? Wat zijn nieuwe inzichten en ambities? Hoe stellen we ons hierbij op? 

Bestemming 

Daarnaast schetst de Visie op Velsen 2050 Duurzaam Verbonden onze bestemming. Waar willen we naar toe? Hoe willen we onze bestemming bereiken en hoe ziet onze ideale bestemming eruit? Die elementen geven vorm aan de bestemming. 

1. Kompas 

1.1 Waarden 

Uit de toekomstgesprekken in de kernen komt naar voren dat inwoners sterk hechten aan de volgende waarden. Die wensen zij ook in de toekomst te behouden en na te streven: 

• Kleinschalig en rustig 
• Veilig en schoon 
• Sociaal betrokken 
• Duurzaam en groen 

Deze basiswaarden vormen het kompas voor de vraag hoe Velsen ook in 2050 een inclusieve samenleving kan blijven en zijn. Velsen moet een plek zijn waar iedereen zich thuis voelt, welkom is en zich verder kan ontwikkelen. Daarvoor is het nodig in de visie een goede balans te vinden tussen sociale cohesie en onderlinge betrokkenheid enerzijds en diversiteit en veelzijdigheid anderzijds. 

1.2 Kracht 

De belangrijkste kenmerken/ kracht van Velsen zijn: 

• Velsen heeft een unieke strategische ligging, gelegen aan de monding van het Noordzeekanaal en de Noordzee. De zeesluis is de grootste sluis ter wereld. Dat maakt Velsen een belangrijk logistiek knooppunt de Metropoolregio Amsterdam, Nederland en Noordwest Europa. De ligging van Velsen is in belangrijke mate bepalend voor de economische structuur van havens, visserij, cruise- en ferryvaart en offshore windenergie, maar ook voor de maak- en onderhoudsindustrie. Dat biedt grote kansen voor de economische ontwikkeling in de toekomst. 
• Velsen kenmerkt zich door grote diversiteit en veelzijdigheid. De gemeente Velsen kent vele, vaak tegengestelde gezichten. Velsen is een kustgemeente met het strand van IJmuiden en Velsen-Noord en de duinen van het Nationaal Park Zuid-Kennemerland. Velsen kent een zeer industrieel aanzien met de schoorstenen en rookpluimen van Tata Steel en aanverwante industrieën. Maar Velsen kent ook Driehuis, Velsen-Zuid, Santpoort-Noord en Santpoort-Zuid als pittoreske dorpen, terwijl Spaarnwoude en Velserbroek in een typisch Hollands polderlandschap gelegen zijn. 
• Velsenaren dragen ieder voor zich hun steentje bij. De arbeidsparticipatie ligt hoog. In 2019 lag de werkloosheid op 2,1% tegenover 2,7% in Nederland. Ook zijn Velsenaren zeer betrokken bij hun buurten, wijken en kernen en zijn bereid daarvoor de handen uit de mouwen te steken. 
• Velsenaren zijn nuchter, betrokken en recht voor hun raap. Velsenaren laten zich niet snel gek maken. In Velsen wordt de ruimte gegeven aan elkaar. Zolang je anderen niet tot last bent, kan en mag er veel. De cohesie in de kernen is groot. Velsenaren zijn daarnaast mondig, ze weten elkaar te vinden en aan te spreken wanneer dat nodig is. 

1.3 Omslagen naar welvaart in brede zin 

Uit de gesprekken met de samenleving, bedrijven en regio en de analyse van data, trends, ontwikkelingen en mogelijke toekomstscenario’s komt naar voren dat er momenteel vier majeure trends zijn die in de toekomstige samenleving van Velsen in 2050 voor een omslag zullen zorgen. 

We hebben die majeure trends samengevat in vier omslagen. Iedere omslag betreft een maatschappelijke verandering waar Velsen een antwoord op moet formuleren: 

• Een sociale en demografische omslag die betrekking heeft op de bevolkingsontwikkeling en sociale cohesie in Velsen. 
• Een digitale omslag naar een nieuwe samenleving, economie en nieuwe vormen van arbeid. 
• Een duurzame omslag naar een circulaire economie en een toekomstbestendige leefomgeving. 
• Een omslag naar nieuwe verhoudingen tussen bestuur en samenleving. 

Deze omslagen zorgen voor een breder welvaartsbegrip. Bij welvaart in brede zin gaat het niet alleen om economische criteria, maar tellen maatschappelijke criteria net zo goed mee in de afweging. Het gaat dus om een bredere blik op welvaart met oog voor welbevinden en duurzaamheid. 

Toekomstbeelden voor Velsen 

Samenleving 

Stel je eens voor dat…. In 2050 Velsen een samenleving is waar de saamhorigheid in de kernen groot is, waar verschillen tussen mensen gewaardeerd en gerespecteerd worden en waar voor iedere inwoner de mogelijkheid bestaat om zich verder te ontwikkelen. In de kernen en wijken kennen de mensen elkaar. Ze organiseren gezamenlijke activiteiten, het verenigingsleven bloeit en vrijwilligers zijn altijd wel te vinden. Mensen letten op elkaar: als een buurman zich een tijdje niet heeft laten zien, wordt even aangebeld om een praatje te maken. Dat zorgt voor rust en veiligheid. 

Kustplaats IJmuiden 

Stel je eens voor dat… In 2050 IJmuiden een nog aantrekkelijkere kustplaats aan zee is, het economisch hart van de gemeente, verbonden met de overige zes kernen die ieder hun eigen karakter hebben. De belangrijkste voorzieningen zijn in IJmuiden gevestigd. De investeringen in de citymarketingstrategie van IJmuiden Rauw aan Zee hebben hun belofte waargemaakt. Mensen gaan graag naar de sportieve en avontuurlijke kustplaats om te genieten van de zee of om een visje te eten bij de haven. Maar ook het centrum van IJmuiden met zijn karakteristieke bouwstijl is aantrekkelijk om een terrasje te pikken. 

Digitalisering

Stel je voor dat…. In 2050 de fysieke en virtuele wereld zo verknoopt is dat het onderscheid daartussen irrelevant is geworden. De digitale technologie is tot in de haarvaten van de samenleving doorgedrongen. Digitale technologie ondersteunt, beïnvloedt en stuurt ons leven, onze bedrijven en onze arbeid.

Veel arbeid wordt door robots verricht. Door kunstmatige intelligentie zijn die robots in staat zich aan iedere omgeving aan te passen. Data zijn het nieuwe goud. Met data worden mensen, machines en voorwerpen gestuurd. Dat is slim en handig, maar ook bedreigend.

Fabrieken 4.0 innoveren, ontwerpen, produceren en vervoeren hun producten geheel automatisch. Een fabriek waarin op basis van data artikelen worden ontworpen, geproduceerd, geïnnoveerd en gerecycled in een wisselwerking tussen productie, gebruik en innovatie. Via het Internet of Things komen de data over het gebruik van een artikel terug bij de fabriek. Is het artikel aan vervanging toe? Moet het gerepareerd worden? Kan het ontwerp nog beter aansluiten op het gebruik? Zo vindt in factory 4.0 een continue verbeterslag plaats met optimale productie als resultaat. Alle ketens en processen zijn op elkaar afgestemd. Dan ontstaat een heel nieuw soort economie! 

Breed welvaartsbegrip 

Stel je voor dat…. in die nieuwe economie succes en vooruitgang niet uitsluitend worden afgemeten aan materiële economische maatstaven, maar ook aan het welbevinden van mensen. Welbevinden waarin mensen betekenisvolle, maatschappelijke arbeid verrichten voor een zinvol bestaan. Een breed welvaartsbegrip doemt op waarbij het economisch beleid gericht is op het dienen van meerdere maatschappelijke en ecologische doelen. 

Duurzaamheid 

Stel je voor dat… in 2050 mens en natuur op gelijke voet staan. Dat de aarde niet wordt uitgeput en het milieu niet wordt aangetast, alleen maar om aan de mateloze behoeften en wensen van de mensheid te voldoen. Nederland is in 2050 volledig CO2-neutraal. Geen uitstoot meer die het klimaat bedreigt. 

Industrie 

Stel je voor dat… Velsen in 2050 een heel ander aanzicht heeft. De schoorstenen op het fabrieksterrein stoten alleen nog stoom uit. Emissies van roet, fijnstof en CO2 zijn verleden tijd. In combinatie met de frisse zeelucht maakt dat dat de leefomgeving van Velsen tot de gezondste van heel Nederland behoort. Heel anders dan in het industriële tijdperk! 

Stel je voor dat… de Maakindustrie en Tata Steel IJmuiden als kernspeler in 2050 volledig duurzaam en circulair produceren. Met de Maakindustrie, Tata Steel IJmuiden en de offshore windenergie is Velsen een nationale Energiehub. Tata Steel IJmuiden produceert staal dat CO2-neutraal is. Hoogwaardig staal dat sterker is, langer meegaat en met minder grondstoffen wordt geproduceerd. Waterstof is de sleutel. Het productieproces is volledig duurzaam door staal met waterstof te produceren. Tata is de duurzaamste staalproducent ter wereld! 

Gemeente 

Stel je eens voor dat….. In 2050 sturing niet meer op de traditionele manier plaatsvindt. In 2050 wordt voortdurend de vraag gesteld: wat willen we collectief regelen? En wat laten we vrij? Welke traditionele zekerheden willen we afbreken en welke nieuwe zekerheden bieden we daarvoor in de plaats? 

In 2050 is het beleid van de gemeente sterk veranderd. Van sectoraal beleid (gericht op domeinen, sectoren, branches of speerpunten) naar integraal beleid gericht op brede welvaart. Economisch beleid gaat dan dus niet alleen over werkgelegenheid, maar ook over duurzaamheid. Maatschappelijk beleid gaat niet alleen over armoede en gezondheid, maar ook over de ruimtelijke ordening, veiligheid en duurzaamheid. 

1.4 Welke positie kiezen we? 

In de toekomst zal het belang van de regio daardoor alleen maar toenemen. Als gemeente kun je het niet meer alleen doen. Het regionale schaalniveau van IJmond, Zuid-Kennemerland, het Noordzeekanaalgebied en van de Metropoolregio Amsterdam wordt steeds belangrijker. Veel ontwikkelingen zoals wonen, werken, opleidingen, winkelen, vervoer, spelen zich voor de inwoners op lokaal niveau af, maar worden steeds vaker op regionaal niveau georganiseerd. 

Voor Velsen 2050 betekent dat dat Velsen meer dan tot nog toe de blik naar buiten moet richten. Velsen heeft dit in 2050 opgelost door inhoud gedreven en slim samen te werken. Voorbij de instituties. Velsen doet dat niet alleen binnen de IJmond en Zuid-Kennemerland, maar ook thematisch in VNG en G40 verband. Zij doet dat op de energietransitie in het Noordzeekanaalgebied met (Europese) fondsen, maar ook met de kust- en grensgemeenten en als onderdeel van de bloeiende Metropool Regio Amsterdam. Zo divers als Velsen is, zo strategisch positioneert zij zich als slimme en betrouwbare partner op zaken die van wederzijds belang zijn. 

Brede welvaart vraagt vooral ook om dicht bij de inwoners van Velsen te staan en de zaken die lokaal aangepakt moeten worden ook daadwerkelijk lokaal aan te pakken. De majeure omslagen, die we in deze Visie op Velsen 2050 benoemen, moeten ook daadwerkelijk tot voordelen in de directe omgeving leiden. De lokale en regionale netwerken van inwoners, bedrijven, kennisinstellingen en overheden vormen de basis om de majeure omslagen op een goede manier te kunnen doorlopen. 

2. Bestemming 

De Visie op Velsen 2050 Duurzaam Verbonden bouwt voort op de in 2013 opgestelde Visie op Velsen 2025: Kennisrijk werken in Velsen. In die visie ligt het accent op het samenspel van overheden, bedrijven en kennisinstellingen om de economie van Velsen een nieuwe kennis-gedreven basis te geven. Een kennis gedreven economische basis met een innovatieve maakindustrie en een unieke zeehaven maakt Velsen een belangrijke speler in het Noordzeekanaalgebied. Daarmee geeft Velsen een sterke impuls aan de stevige internationale concurrentiepositie van het Noordzeekanaalgebied. De noodzaak van kennisrijk werken staat, zo bleek tijdens de actualisatie van de visie, nog steeds pal overeind. 

Wel is er een aanvulling nodig. Naast de ambitie dat de economie van Velsen en vooral de (maak)industrie sterker kennisintensief moet worden, richt de Visie op Velsen 2050 Duurzaam Verbonden zich er ook op dat we dit doen in een goede verbinding, sociaal, digitaal en ecologisch, zodat iedereen in Velsen daarvan mee kan profiteren en daar aan bij kan dragen. Richtinggevend daarbij was de vraag hoe Velsen ook in 2050 een inclusieve samenleving kan zijn en blijven en wat daarvoor nodig is. De visie is dus geen voorspelling, en ook geen gedetailleerd actieplan. De Visie op Velsen 2050 Duurzaam Verbonden bevat een streefbeeld in de vorm van een bestemming en een kompas, dat het mogelijk maakt om te laveren en koers te houden. 

2.1 Typisch Velsen 

Velsen is met ruim 68 duizend inwoners de 49e gemeente van Nederland. De gemeente bestaat uit zeven woonkernen waarvan IJmuiden met meer dan 30 duizend inwoners de grootste is. IJmuiden vormt het economisch centrum van de gemeente. De kernen hebben elk een eigen karakter. IJmuiden is stedelijk en kent veel hoogbouw. Velsen-Noord is stedelijk én dorps tegelijkertijd. Velserbroek is in de jaren 80 als Vinex wijk ontstaan en snel gegroeid tot de op een na grootste woonkern met ruim 16 duizend inwoners. Santpoort-Zuid, Santpoort-Noord, Velsen-Zuid en Driehuis zijn kleine plaatsen met een landelijk en dorps karakter. 

De gemeente Velsen is een diverse gemeente waar veel gebeurt. Van grote festivals tot kleine dorpsfeesten en buurtinitiatieven, van groene wijken tot industriële havens en van het strand tot een nationaal park. Er wordt in Velsen veel georganiseerd en ondernomen. En in het groen en de natuur komen inwoners en bezoekers tot rust en ontspanning. Deze verscheidenheid en ondernemingszin, gecombineerd met diverse woonwijken en de vele voorzieningen binnen de gemeente maken Velsen Nederland in het klein. 

2.2 Bestemming per kern 

Velsen is een gemeente van zeven kernen met elk een uitgesproken eigen karakter. Uit de gesprekken kwam naar voren dat veel inwoners die situatie zeer aantrekkelijk vinden. Allen voelen zich Velsenaren, maar vooral ook inwoners van hun dorp of wijk. Bewoners van Santpoort-Zuid, Santpoort-Noord, Velsen-Zuid en Driehuis willen graag het dorpse karakter van deze kernen behouden. Kern daarvan is een bloeiend verenigingsleven en diverse plekken voor ontmoeting. Om deze kernen vitaal te houden is het nodig dat de basisvoorzieningen in stand blijven. 

In Velserbroek zou men graag een bloeiend stadspark hebben, vanwaar uit je makkelijk doorloopt naar het plein bij het winkelcentrum. Daar ontmoet je je buren, kun je een bakkie doen en genieten van de fontein. Voor de parkeerplaats, die daar eerst was, is een innovatieve, duurzame oplossing gevonden. In 2050 wil je toch immers toch liever geen blik meer in je straatbeeld? 

Velsen-Noord heeft in 2050 als woonkern zijn eigen karakter behouden. Als gevolg van het wijkontwikkelingsplan van Velsen-Noord willen jonge gezinnen graag in Velsen-Noord (blijven) wonen. Maar natuurlijk ook vanwege de grote betrokkenheid in de wijk. Door nieuwbouw en transformatie van de bestaande woningen wordt de woonvoorraad veelzijdiger gemaakt, zodat de bevolkingssamenstelling ook minder eenzijdig wordt. Door slimme ruimtelijk psychologische ingrepen is het afgesloten gevoel van Velsen-Noord verminderd. Zo is er een betere buffer tussen industrie en wonen gecreëerd en is het overgangsgebied naar Beverwijk getransformeerd. Ook zijn er duurdere woningen gebouwd om een meer gedifferentieerde bevolkingsopbouw te bevorderen. De Gildebuurt is dan het toonbeeld van stedelijke vernieuwing in Velsen. 

In 2050 kijkt men anders aan tegen de naoorlogse woningbouw. Die wordt niet meer gezien als product van de wederopbouwperiode, maar bezien met een nostalgische blik, zoals men anno 2021 naar de jarendertigwoningen kijkt. Vergeet niet: in 2050 is wat resteert van de naoorlogse wijken ook zo’n honderd jaar oud. Wegens hun goede staat van onderhoud en zeldzaamheidswaarde zijn deze woningen geliefd bij inwoners van de hele regio. 

Bewoners zijn trots op IJmuiden omdat ze daar alles van hun gading vinden: van een bruisend strandleven en een haven met visrestaurants tot een horecacentrum met drukbezochte terrassen. Met uiteraard het bloeiende culturele leven dat zich presenteert in een modern multifunctioneel centrum voor theater, podiumkunsten en cultuur. En natuurlijk het prachtige groene Plein 1945 dat Dudok voor ogen stond, vol bomen en groen. 

2.3 Welvaart in brede zin: bestemming per omslag 

Bestemming op de sociale en demografische omslag naar een nieuwe samenleving.

Anno 2021 behoort Velsen tot de tien meest vergrijsde gemeenten van Nederland. Van de 68 duizend inwoners is meer dan 13 duizend boven de 65 jaar. Velsen kent relatief weinig jonge inwoners. Slechts 17% van de inwoners heeft een leeftijd tussen de 15 en 29 jaar. Het horizonjaar 2050 van de Visie op Velsen ligt nog ver weg. Maar één ding is zeker: in 2050 zal de wereld er heel anders uitzien dan anno 2021. Onze samenleving en onze economie veranderen razendsnel. De manier waarop we communiceren, waarop we ons leven en ons werk organiseren veranderen door nieuwe technologie. En daardoor verandert ook de manier waarop we samenleven. Die grote maatschappelijke ontwikkelingen komen op ons af. Maar dat betekent niet dat we ons niet goed kunnen voorbereiden. 

De razendsnelle veranderingen maken het heel lastig te voorspellen hoe die samenleving in 2050 er uit ziet. Toch is nu al een belangrijke constante aan te geven. Die constante is dat in de toekomst ‘verandering het enige blijvende is en onzekerheid de enige zekerheid’. 

In de toekomst zit de kracht van de samenleving in de netwerken van verbindingen tussen mensen. Verbindingen komen makkelijk tot stand, maar worden ook even makkelijk weer losgelaten. De coronacrisis heeft ons geleerd dat het onderscheid tussen online en offline snel kan vervagen. Dat zal in de toekomst niet anders zijn. 

Wat betekent dit nu voor Velsen? Een kans, maar ook een bedreiging. Vroeger was de samenleving een piramide met een elite aan de top en de gewone man aan de basis. In de toekomst krijgen mensen en organisaties steeds meer mogelijkheden om zelf aan het stuur te zitten. 

Als mensen zelf de regie kunnen nemen hoe ze hun leven willen inrichten is dat prettig voor de mensen die dat kunnen. Maar de mensen die dat niet kunnen, dreigen buiten de boot te vallen. Er dreigen scheidslijnen te ontstaan, waardoor mensen het gevoel hebben dat we niet één geheel vormen als samenleving. Het gaat om oude scheidslijnen van werk en inkomen. En het gaat om scheidslijnen tussen groepen met een andere culturele herkomst. 

Maar het gaat ook over nieuwe scheidslijnen: sommige mensen kunnen makkelijk meedoen in de hoogtechnologische samenleving. Maar veel mensen hebben niet de digitale vaardigheden om mee te doen. Steeds meer oude zekerheden staan op losse schroeven: een vaste baan, een eigen huis of een goede opleiding. De oude scheidslijn ging over de verschillen tussen de haves en de have nots. De nieuwe scheidslijnen gaan volgens het Sociaal en Cultureel Planbureau (SCP) over de cans en de cannots. 

Die scheidslijnen raken de verdeling van werk en inkomen, maar ook van geluk, gezondheid, zorg en onderwijs. In een individualistischer samenleving worden mensen ook verantwoordelijk gesteld voor hun eigen geluk of ongeluk. In een succescultuur, waar je meetelt en gezien wordt als je er uit springt in je werk, de sociale media of vanwege je uiterlijk, ontstaat ook een groep ‘onzichtbaren’: de mensen die niet in de spits reizen, die niet duizenden volgers op sociale media hebben of andere statussymbolen ten toon stellen. 

Volgens de cijfers van het SCP blijft zo’n 30 procent van de inwoners van Nederland achter in inkomen, kansen op werk, gezondheid en een actief sociaal leven. Dat is daarmee ook de grootste sociale opgave voor Velsen in 2050: hoe zorgen we dat iedereen evenveel kansen heeft op een gezond en gelukkig leven? Hoe zorgen we voor een inclusieve samenleving, waarin plek is voor iedereen en waar de ‘onzichtbaren’ niet vergeten worden? 

Een baan, een huis, of veiligheid zijn voor veel mensen niet meer vanzelfsprekend. Veel mensen maken zich daarom zorgen over de toekomst. Velsen maakt werk van deze inclusieve samenleving door te zorgen voor saamhorigheid, verdraagzaamheid en leefbare wijken waarin mensen met elkaar verbonden zijn en elkaar niet uitsluiten. Zo bieden we veilige bakens waar mensen zich op kunnen richten. 

Een belangrijk deel van de oplossing ligt ook dichtbij. Dichtbij het individu en dichtbij in de wijk of in de kern. Een goede wijkaanpak kan voorkomen dat mensen in afzondering van de samenleving geraken. Elkaar kennen en elkaar zien staan, zijn de basis ingrediënten voor een leefbare wijk. Dat vergroot de kans op betrokkenheid en sociale interactie. Daar ligt ook een collectieve opdracht: we moeten samen zorg dragen voor leefbare wijken waarin mensen met elkaar verbonden zijn en elkaar niet uitsluiten. 

Daarom is er bij de actualisatie van de Visie op Velsen voor gekozen niet alleen de blik te richten op Velsen als geheel of Velsen in de regio, maar bewust ook op Velsen in de kernen. De afzonderlijke kernen van Velsen die Velsen maken tot de diverse gemeente die zij is. 

Wonen in de toekomst 

Niet iedereen vindt momenteel gemakkelijk een woning die past bij de woonwensen. De woningvoorraad strookt dus niet met de woningvraag. Dat speelt niet alleen in Velsen – in vrijwel de gehele Randstad is de woningnood groot. In steden als Haarlem en Amsterdam stijgen de woningprijzen hard. Om de woningtekorten op te vangen heeft de Metropoolregio Amsterdam een woningbouwopgave van 230.000 woningen tot 2040 vastgesteld. Het aandeel van Velsen hierin is een toevoeging van 1.900 woningen tot 2030. Velsen wil die woningbouwopgave benutten als kans om Velsen vitaal en leefbaar te houden en met name om jongeren aan te trekken en te behouden. 

Recent is de Woonvisie 2040 door de gemeente vastgesteld. Die visie is kaderstellend voor de Visie op Velsen 2050 en de Omgevingsvisie. Uitgangspunt van de Woonvisie is dat het in Velsen fijn wonen is voor iedereen. Dit houdt in dat Velsen plaats biedt aan alle doelgroepen in Velsen, maar ook aan nieuwkomers van buiten onze gemeente. IJmuiden heeft in 2040 de verdichtingsopgave voltooid en vormt het stedelijke centrum van de gemeente. In Santpoort, Velsen-Zuid en Driehuis is het groen nog steeds de belangrijkste ruimtelijke drager waar rondom een divers woningaanbod is ontstaan. In Velsen-Noord is de balans tussen de grotere eengezinswoningen en de sociale voorraad hersteld. In Velserbroek is door een gediversifieerd woningaanbod de doorstroming goed op gang gekomen. Deze ambities gelden ook voor de Visie op Velsen 2050. 

De komende jaren gaan niet alleen over de vraag of, waar en hoeveel nieuwe woningen moeten worden gebouwd, maar ook over wat voor woningen dat zijn en hoe we die optimaal kunnen inpassen in de omgeving. De traditionele Nederlandse aanpak waarin complete nieuwe wijken worden neergezet past niet goed bij de acute vraag en bij de steeds veranderende vraag naar woningen. Steeds meer mensen wonen alleen, steeds meer mensen zoeken nieuwe vormen van samenwonen, waarin je iets deelt met de buren. Flexibel wonen, in een huis dat past bij de levensfase waarin je zit, wordt de norm. 

De gemeente Velsen heeft goed geanticipeerd op de druk op de ruimte vanuit de MRA. In de eerste plaats door een omvangrijk woningbouwprogramma gericht op jonge gezinnen. In de tweede plaats door de bestaande woningvoorraad, waaronder veel portiekflats, sterk te moderniseren en naast eengezinswoningen ook appartementen dicht bij voorzieningen aan te bieden. Daarbij is met name het aanbod midden-huur segment versterkt. In de derde plaats door IJmuiden nog aantrekkelijker te maken door een echt stadshart met geconcentreerde horeca met terrassen te creëren. Zo heeft IJmuiden zich ontwikkeld tot een stedelijk woonmilieu waar het aantrekkelijk wonen is voor de nieuwe inwoners en waar de bestaande jonge inwoners graag willen blijven wonen. 

Velen maken zich zorgen dat alle ruimte wordt volgebouwd. Door het slim en duurzaam combineren van functies in één gebied en het toevoegen van groen in de openbare ruime, op daken èn gevels, kan dat worden voorkomen. Waarom kunnen wonen- en werken in een gebiedsgerichte benadering niet slim worden gecombineerd? Zeker nu thuiswerken steeds normaler is geworden en je je bedrijf vanachter de keukentafel op kunt starten. 

Voorwaarde daarvoor is dat een goede balans behouden blijft tussen de woningbouwopgave, de vraag naar groen en leefbaarheid en het behoud van het kleinschalige karakter van de kernen. Dat betekent dat bij de woningbouwopgave groen en kleinschaligheid slim gecombineerd worden. Bijvoorbeeld door gebruik te maken van houtbouw, waarmee je woningen sneller op kunt leveren en het milieu minder belast. In 2050 kijkt het bestuur van Velsen met een tevreden blik terug op de manier waarop in Velsen het woningtekort is opgelost! 

Vergrijzing 

Om de vergrijzing op te vangen wil Velsen een aantrekkelijk woonmilieu creëren voor alle doelgroepen. Mede door de vergrijzing is er een toename van het aantal eenpersoonshuishoudens. Ouderen die in Velsen wonen moeten de mogelijkheid krijgen door te stromen naar een kleinere woning. Door een omvangrijk woningbouwprogramma wordt een stedelijk woonmilieu gecreëerd dat aantrekkelijk is voor starters op de woningmarkt en waar jonge nieuwe én bestaande inwoners en inwoners graag willen wonen. De sociale basisinfrastructuur en de voorzieningen worden zo ingericht dat alle doelgroepen ermee bediend kunnen worden. 

Ook al heeft Velsen de afgelopen periode het accent gelegd op het bieden van woonruimte en voorzieningen voor jonge mensen, senioren hebben een volwaardige plaats in de Velsense gemeenschap. Eerder dan in verzorgingshuizen wonen ze in multi-generationele woonvormen met gedeelde zorgvoorzieningen. Door hun sterk gestegen gezondheid én leeftijd spelen ze een actieve rol in de gemeenschap. Niet als bepalende factor – dat laten ze aan de jongeren over. Wel als bron van ondersteuning, verbinding en wijsheid. 

Momenteel is Velsen sterk vergrijsd, maar dat kan in de periode tot 2050 snel omslaan. Vanwege de hoge huizenprijzen in het centrum van de Metropool Regio Amsterdam zullen vooral jonge gezinnen naar de randgemeenten trekken. Daar zijn de huizenprijzen relatief laag. Je kunt daar nog in een rustige stedelijke omgeving een huis met een tuintje voor een redelijk bedrag kopen of huren en vervolgens een gezin stichten. Velsen kan in de toekomst veranderen in een gemeente met jonge inwoners. Dat geeft een heel andere dynamiek want de nieuwe inwoners zorgen voor reuring en vertier, en kunnen de oudere medemens een handje helpen! 

Ontmoeten in de wijken 

In de toekomstige samenleving die sterk individualistisch en digitaal georiënteerd is, wordt toevallige ontmoeting steeds belangrijker. Naarmate de samenleving digitaler wordt, neemt het belang van buurten en wijken toe. Ongemerkt in contact komen gebeurt in de straat of in de wijk. Op de speelplaats spreek je je buren, op dat mooie pleintje geniet je samen van de zon, op het sportveld en de skatebaan leer je nieuwe vrienden kennen en in de openbare pierenbadjes maak je je eerste, prille zwembewegingen. 

De leefomgeving van 2050 vraagt om extra aandacht. Als tegenwicht tegen een wereld die je kunt leven via een scherm, maar waarin veel mensen zich eenzaam voelen, zullen we behoefte hebben aan leuke plekken waar het veilig en prettig is. Ontmoeting is de belangrijkste voorwaarde op microniveau om polarisatie en verharding in de samenleving tegen te gaan. Als verschillende mensen elkaar ontmoeten en contact maken ontstaat een inclusieve samenleving. 

Een belangrijke rol hierin speelt het kennis- en ontmoetingscentrum, dat vroeger bekend stond als de bibliotheek. Een bruisende plek van ontmoeting waar je komt voor kennis of om digitaal vaardiger te worden. In het voorbijgaan kijkt je ook even op de Talentenbank of er iemand in de buurt is die je ergens mee kunt helpen. De gemeente heeft de Talentenbank ingericht zodat elke Velsenaar zijn talent in kan zetten voor de gemeenschap. De gemeente zelf maakt daar ook graag gebruik van. Niet alleen door ruimte te geven aan initiatieven, maar ook door het gemeentehuis en de buurthuizen zelf open te stellen voor inwoners en organisaties. Zo bouwen we aan huizen van de wijk, die een plek van ontmoeting, verbinding en creatie zijn. 

Kunst, cultuur en muziek nemen ook een prominente plaats in bij ontmoeting. Want juist via een mooi beeld, een schitterende voorstelling, een goede film of een bruisend festival ontmoet je andere tijden en perspectieven. In 2050 kent Velsen dan ook nog steeds een bloeiend verenigingsleven, horeca en cultuuraanbod, met oog voor historie en vernieuwing, dat mensen bij elkaar brengt en verbindt. Ontmoeting als voorwaarde voor de leefomgeving: dat nemen we mee voor de visie Velsen 2050. 

Bestemming op de digitale omslag naar een nieuwe samenleving, economie en nieuwe vormen van arbeid 

In die nieuwe economie worden succes en vooruitgang niet uitsluitend afgemeten aan materiële economische maatstaven, maar aan het welbevingen van mensen. In die nieuwe economie verrichten alle mensen betekenisvolle, maatschappelijke arbeid voor een zinvol bestaan. Armoede is in Velsen verleden tijd. Een breed welvaartsbegrip doemt op waarbij het economisch beleid gericht is op het dienen van meerdere maatschappelijke en ecologische doelen. 

Digitale levens 

Digitaal zijn de inwoners van Velsen in 2050 beter dan ooit met elkaar verbonden. Voor sommige generaties zien we twee snelheden: het professionele leven van oudere generaties digitaliseert sneller dan het persoonlijk leven. Digitaal leven betekent overigens niet: allemaal thuis op de bank met je telefoon in de hand. Digitaal leven betekent wel: vermenging van de digitale en fysieke werkelijkheid. En dat maakt de wereld tot een nieuwe plek, die we opnieuw kunnen leren kennen. Digitalisering biedt kansen voor toerisme en recreatie: een digitale laag over de fysieke werkelijkheid geeft de gelegenheid om meer te leren over energie en haven; over het verleden én over de toekomst.

Het digitale leven versterkt de behoefte aan ontmoetingen die anders zijn. Naast de digitale economie bloeit de beleveniseconomie. De unieke locaties binnen Velsen – van natuurgebied tot industriegebied, van unieke architectuur en cultureel erfgoed in onze dorpen tot het strand, van het marktplein tot Spaarnwoude – bieden alle ruimte voor unieke festivals en evenementen. De promotie van IJmuiden Rauw aan Zee is succesvol en zorgt voor een nog grotere toestroom van toeristen en recreanten. 

Op dit moment zien we twee trends: de waarde van werk verandert, en de intensiteit van werk verandert. Met de veranderende waarde van werk wordt bedoeld dat mensen werk vaker en gemakkelijker willen combineren met zorg- of andere thuistaken. Of met taken die zij voor de gemeenschap vervullen, met vrijwilligerswerk of door op een andere manier bij te dragen. De verschuiving zit erin dat die andere taken steeds meer maatschappelijke status krijgen. 

De tweede verandering is de intensiteit van werk: we werken misschien gemiddeld minder uren, maar werk wordt door veel mensen wel ervaren als intensiever. Er is bijvoorbeeld de (impliciete) verwachting dat je altijd bereikbaar moet zijn. En in de wereld van flexwerk en tijdelijke contracten moet je jezelf ook steeds beter weten te verkopen. De epidemie aan burnout- en stressklachten bij steeds jongere mensen is een belangrijk signaal. 

De les is dat we bij de economie van de toekomst niet alleen naar materiële waarde moeten kijken, maar een breed welvaartsbegrip moeten hanteren. Daarbij gaat het niet alleen om welzijn, maar ook om duurzaamheid. Want we moeten zorgen dat ons welvaartsstreven niet de grondslagen van de welvaart van onze kinderen en kleinkinderen ondergraaft. 

Economische ontwikkeling 

Velsen is goed gelegen nabij Schiphol, Amsterdam en ook de ligging aan het water met de zeehaven is uniek. Daarnaast heeft Velsen een prettig woonklimaat voor werknemers. De MRA is voor Velsen cruciaal als het gaat om ondernemerschap; er moet daarom meer samengewerkt worden in de regio. Velsen excelleert met een innovatieve en duurzame maakindustrie. Als Energiehub is het een nationale koploper in de energietransitie. Daarbij wordt het belang van kennisontwikkeling en een leven lang leren onderkend; het is belangrijk om je personeel op te leiden en te behouden. 

De economie van Velsen wordt gedragen door de maak- en onderhoudsindustrie, met Tata als veruit belangrijkste (indirecte) werkgever. Tata heeft een stuwend effect op innovatie en ondernemerschap in het brede bedrijvencluster. De maakindustrie kent een aantal uitdagingen: meegaan in verduurzaming, meegaan in digitalisering en het vinden en behouden van goed opgeleide werknemers. Het is belangrijk niet volledig afhankelijk te zijn van de staalindustrie. Ontwikkelkansen liggen er onder andere op het gebied van de offshore windindustrie en Techport: schone en slimme maak- en onderhoudsindustrie. 

Basis voor maakindustrie 4.0 is digitale kennis. Door automatisering en gegevensuitwisseling heeft een vierde industriële revolutie plaatsgevonden. Industriële fabricage en big data analytics, robotisering en smart maintenance zijn in elkaar versmolten en leiden tot heel nieuwe manieren van productie, onderhoud en vervanging. In een digitale wereld blijft vakmanschap en handwerk cruciaal. Velsen blijft een plek waar technische “hoofden en handen” nodig zijn. Voldoende instroom op opleidingen die dat bieden is een blijvende noodzaak. 

Met die kennis en juist die combinatie van “hoofd en handen” is Velsen in 2050 voorloper in de innovatieve maakindustrie geworden; bedenken en kunnen maken is onze kracht. De hoge dichtheid van en samenwerking tussen technische bedrijven, technische opleiders en onderzoeksinstituten in de regio vormen een voedingsbodem voor innovatie. Als slimme werkplaats weet IJmond hoe belangrijk scholing en opleiding daarbij is, praktisch en theoretisch onderwijs op alle niveaus. 

Leren als economische kracht: Techport is in 2050 voor onze regio wat Brainport is voor de regio Eindhoven (De Techniekregio van Nederland!) 

Hoe verdien jij je geld in 2050? Of je kinderen? Denk eens aan deze beroepen die futuroloog Farid Tabarki voor zich ziet: Wellnessconsultant, Lichaamsdelenmaker, Nanoarts, Verticale tuinbouwer, Avatarmanager of Personal brand manager. En vertaal dit eens naar Velsen: ontwerper van automatische besturing van schepen, de moderne visser die data gestuurd visgronden vindt en bevist met inventieve en duurzame vangmethoden, de technisch medewerker in de staal die is omgeschoold tot procesbewaker van de waterstoffabriek. Maar ook de man of vrouw die onderdelen maakt voor de offshore wind, zonnepanelen legt en kabels legt in de grond. 

Dat is een grote uitdaging voor het (beroeps)onderwijs, want hoe moet je leerlingen opleiden voor beroepen die nu nog niet bestaan en hoe pas je bestaande (vak)opleidingen voldoende aan? Duidelijk is dat technologische innovatie de banen van de toekomst ingrijpend zal veranderen en dat automatisering in steeds meer beroepen zal doordringen. Werk wordt door digitale technologie steeds meer tijd- en plaats onafhankelijk. Dat maakt dat in de vloeibare samenleving de flexibilisering van arbeid en de diversiteit van werknemers steeds normaler wordt. 

Ondanks voorspellingen over het verlies van banen blijkt uit recent onderzoek dat door er door automatisering juist banen zijn bijgekomen. Technologie biedt allerlei nieuwe mogelijkheden waardoor juist ook nieuwe banen ontstaan op diverse niveaus. Bovendien heeft de coronacrisis ons geleerd dat het aantrekkelijk is om zaken dicht bij huis te produceren. Reshoring zal tot nieuwe werkgelegenheid leiden. 

En de vakmensen zullen dus ook nodig blijven: mensen die op grond van kennis en ervaring met hun handen werken. Zoals de loodgieter of de elektricien. De metselaar, tegelzetter, pijpfitter en de timmerman. De installatie- en offshore windtechnicus. Schoonmakers en kappers. In 2050 is er nog steeds een schreeuwende behoefte aan vakmensen. 

Maar banen zullen in de toekomst veranderen. Dan is de vraag ook: wie kunnen met die veranderingen meegaan, en wie niet? Cognitieve, sociale en emotionele vaardigheden worden in de nieuwe economie belangrijker. Je moet je zelf kunnen presenteren en je moet in teams zonder vaste werkplek kunnen werken. Mensen die dat niet kunnen, komen eerder in de problemen dan vroeger. 

Vooral lager opgeleide werknemers, oude werknemers en werknemers met een niet-westerse achtergrond zijn kwetsbaar. Investeren in menselijk kapitaal, in vaardigheden en talenten is belangrijk om de ongelijkheid niet te laten toenemen en ervoor te zorgen dat iedereen zijn plek op de arbeidsmarkt kan vinden. 

Welke baan dan ook, overal vormt digitalisering een ondergrond. Voor inwoners en ondernemers van Velsen betekent dat dat zij mee moeten kunnen in de digitale omslag, en de sleutel daarvoor ligt in onderwijs. Digitale (bij)scholing en omscholing zijn cruciaal. De echte meters in digitalisering worden gemaakt bij het midden en klein bedrijf. Digitaal vakmanschap wordt een basisvaardigheid. In samenwerking met ondernemers, (regionale) onderwijsinstellingen en inwoners maakt de gemeente ruim baan voor de digitale switch in kennis en kunde. 

Als alle bedrijven, ook bedrijven in de maakindustrie of traditionele ambachtsbedrijven, een ‘digitale onderlaag’ krijgen wordt digitaal vakmanschap een basisvoorwaarde voor werknemers. 

In 2050 biedt het onderwijs in Velsen in samenwerking met bedrijfsleven, gemeente en inwoners alle faciliteiten voor scholing, herscholing, omscholing en bijscholing. Centraal aandachtspunt is het bijscholen en leren voor de beroepen van de toekomst. Daarvoor is een sterke verbinding van het hoger onderwijs in de regio nodig. 

Leren doe je niet alleen op jonge leeftijd, maar je hele leven door. Velsen zorgt in samenwerking met ondernemingen en onderwijsinstellingen voor een digital recharge. Werknemers en inwoners die door het tempo van de technologische vernieuwing achterop dreigen te raken, worden snel bijgeschoold. In Velsen is levenslang leren dagelijkse praktijk. 

Techport is het netwerk waar dit alles samen komt en waar de Quadruple Helix vorm krijgt. Quadruple betekent niet meer alleen in samenwerking met het onderwijs, ondernemers en overheid (Triple Helix), maar ook met inwoners. Techport is een nationaal begrip als plek waar jongeren kiezen voor een dynamische carrière in de techniek. Denkt men in Nederland aan Velsen, dan zegt men Techport. We zijn de regio voor excellente onderhouds-, en maakindustrie. Leerlingen kiezen voor de combinatie van werken en leren en kunnen dit in de praktijk direct toepassen in de technische bedrijven. Iedereen wordt actief betrokken bij een leven lang leren. 

Techport is ook dè plek voor omscholing. Techport Centre is de fysieke ontmoetingsplek waar vakmanschap in brede zin zichtbaar en innovatiekracht tastbaar is. Hier werken technische medewerkers van bedrijven, onderzoekers, studenten, docenten, starters en ontwikkelaars onder één dak aan de technologie van morgen. Door Techport krijgt de regio een nieuwe positionering met de uitstraling van een innovatieve, schone en duurzame Energiehub, die koploper is in de maak- en onderhoudsindustrie van Nederland. Met Techport, de Energiehaven, Offshore wind en een duurzame staalindustrie heeft Velsen er in 2050 voor gezorgd dat de energietransitie in Nederland geslaagd is. De gemeente Velsen zet dan ook onverkort in op de voorzetting, verbreding èn versterking van Techport. 

Om de mismatch op de arbeidsmarkt te voorkomen zijn er ook Zorgpoort en House of Skills. Naast extra handen in de techniek blijven er immers ook onverminderd extra handen in de zorg nodig. Beide projecten zorgen ervoor dat mensen die werkloos zijn of dreigen te raken zich alsnog om kunnen scholen naar werk waar in de toekomst nog wel vraag naar is. 

E-commerce en retail 

De digitalisering van de economie gaat gepaard met platformorganisatie en e-commerce. De platformeconomie maakt in 2050 een deeleconomie mogelijk waarbij producten als dienst worden aangeboden. Denk aan ‘mobility as a service’. Waarom een auto voor de deur die je maar een uurtje per dag gebruikt, als je ook een zelfsturende auto kunt huren? Hij is beschikbaar op het moment dat je hem nodig hebt. Goedkoper, duurzamer en de straten zien er zonder geparkeerde auto’s veel aantrekkelijker uit! 

E-commerce heeft grote impact op de horeca en detailhandel. In 2050 zijn er geen traditionele winkelgebieden meer. IJmuiden centrum is in 2050 een ‘full service centrum’. Een stadshart waar mensen elkaar kunnen ontmoeten, in plaats van alleen een winkelcentrum. Waar horeca en detailhandel samen kunnen gaan. Er zijn naast winkels ook hoogwaardige horeca, entertainment, fitness, wellness, gezondheidszorg, gedeelde kantoorruimtes en woningen. Mensen krijgen immers weer ‘balans’ in hun dagelijks leven als ze dichtbij hun woonplek voorzieningen treffen die voorzien in hun belangrijkste levensbehoeften: fixing the basics, enjoyment, self expression en well-being.

De winkels in Velsen vertellen een verhaal. Ze leveren onderscheidende en ambachtelijke producten met een boodschap waar mensen zich in herkennen. Duurzaam en lokaal. Winkelen is een belevenis én een ontmoeting. Mensen komen naar het stadshart van IJmuiden voor een unieke ervaring: winkelen, horeca, cultuur en even een rondje langs de haven. Er zijn duurzame horecaconcepten op bijzondere locaties. Ook al blijft de kern de fysieke winkel, ondernemers hebben zich ook digitaal georganiseerd in een goed vindbaar gezamenlijk platform waarop zij een totaalpakket aanbieden. Door sterk de nadruk op de beleveniseconomie (horeca, restaurants, culturele instellingen) te leggen is het stadshart vitaal gebleven. 

Toerisme en recreatie 

In 2050 zijn toerisme en recreatie een belangrijk onderdeel geworden van ons bestaan. Door bevolkingsgroei en verstedelijking is de behoefte aan verblijf in de natuur en ontspanning alleen maar toegenomen. 

IJmuiden Rauw aan Zee trekt bezoekers uit de MRA en heel Noord-Holland om te genieten van het brede avontuurlijke strand en de overheerlijke vers gevangen vis in het havengebied van IJmuiden. 

De stranden zijn doorontwikkeld tot de hotspots voor wind -en watersport en trekken bezoekers uit heel Europa die willen genieten van de unieke golfslag en hoogwaardige en duurzame voorzieningen die er zijn voor deze doelgroep. Er vinden jaarlijks verschillende EK’s en WK’s plaats voor o.a. kitesurfen, blokarten en golfsurfen. 

De projectontwikkeling van de kust is geheel tot wasdom gekomen in IJmuiden aan Zee. Daarmee is IJmuiden aan Zee een volwaardige, unieke duurzame badplaats geworden met o.a. extra verblijfsaccommodaties, een mooi strandplein en vele mogelijkheden om te wonen. In de directe omgeving van Velsen ligt het Nationaal Park Zuid-Kennemerland, een natuurpark dat zich uitstrekt tot in de randen van het verstedelijkt gebied. Hier kun je je even terugtrekken en bijkomen van alle drukte. Aandacht voor duurzaam toerisme en het reguleren van bezoekersstromen hebben ertoe bijgedragen dat elke bezoeker kan genieten van de rust en natuur van dit bijzondere park. Hierdoor is een toekomstbestendig nationaal park ontstaan. 

Spaarnwoude Park biedt de bezoeker een diversiteit aan activiteiten. Maar ook natuur, landschap en cultuurhistorie zijn belangrijke onderdelen van dit park. Zo is er een goede balans ontstaan tussen natuur en recreatie. De fietsbereikbaarheid binnen het gebied en vanuit de steden is sterk verbeterd. En je kunt zelfs met de metro naar het park. De aantrekkelijke ontvangst- en verblijfgebieden aan de randen van Spaarnwoude Park zorgen voor een goede spreiding van de recreatieve druk. Spaarnwoude Park is uitgegroeid tot een metropolitaan park waar de bezoekers uit de Metropoolregio Amsterdam meer dan welkom zijn. 

Smart City 

Hoe ziet in 2050 de Velsense informatiesamenleving er uit? Met de digitalisering komt de Smart City binnen handbereik. Technologische ontwikkelingen zijn een hulpmiddel om maatschappelijke doelen te verwezenlijken. Om de grote opgaven waar Velsen voor staat (klimaatverandering, grondstoffen schaarste, energietransitie, druk op de ruimte en mobiliteit) op te lossen, moet Velsen efficiënter en doeltreffender gaan sturen. Data gedreven werken, sensortechnologie, kunstmatige intelligentie en zelflerende systemen zijn daarvoor de hulpmiddelen. Zo kan technologie bijdragen aan een moderne, efficiënte en transparante werkwijze en het vergroten van de maatschappelijke impact van de gemeente. 

Met Smart Governance wordt de gemeentelijke organisatie beter en efficiënter gestuurd. In de toekomst gaat de dienstverlening van de gemeente aan inwoners en ondernemers vooral digitaal. De vergunning voor een verbouwing vraag je aan via het Digitale Omgevingsloket. Binnen een seconde weet je of de vergunning is verleend. Dat laat onverlet dat de gemeente Velsen ook analoog bereikbaar en aanspreekbaar is. 

Met Smart Mobility worden vervoersstromen duurzamer en efficiënter door de gemeente geleid. Denk aan slimme verkeerslichten die de doorstroming en verkeersveiligheid bevorderen. Denk aan crowd control bij grote evenementen. 

Smart Environment zorgt voor een duurzame buitenruimte, vuilnisophaal en draagt bij aan de energietransitie. Denk aan sensors die aangeven als de vuilcontainer vol is en het ophalen regelen. Denk aan het monitoren via sensors van de omgevingskwaliteit. 

Met Smart Living wordt het dagelijks leven in en rond het huis aantrekkelijker en duurzamer. Denk aan de slimme deurbel die inbraak voorkomt of de domotica die je helpt bij zorgtaken in huis. 

Smart Citizen kan Velsen versterken als inclusieve samenleving waar iedereen naar vermogen mee kan doen. Denk aan digitale enquêtes naar voorkeuren van de inwoners, digitale participatie, of digitale transparantie naar inwoners over het reilen en zeilen van de gemeente. 

De gemeente hoeft daarin het wiel niet uit te vinden, maar Velsen is in 2050 wel één van de koplopers in het slim en veilig toepassen van data voor maatschappelijke doeleinden. 

Bestemming op de omslag naar een duurzame, circulaire economie 

De koers is duidelijk: we moeten onze impact op het klimaat verkleinen, en we moeten ons voorbereiden op een veranderend klimaat en een stijgende zeespiegel. En het een staat niet los van het ander. Daarvoor is het nodig dat onze economie duurzaam en circulair wordt. Volgens de nationale ambities moet die duurzame circulaire economie in 2050 in Nederland zijn gerealiseerd.

De energietransitie betekent dat we productie van goederen en onze mobiliteit heel anders gaan invullen. Met andere energiedragers en brandstoffen. De circulaire economie betekent dat we produceren zonder afval en verspilling. Dat doen we vanwege (toekomstige) grondstoffen schaarste maar ook om de ecologische voetafdruk van ketens en bedrijven te verkleinen. Duurzaam betekent ook dat we emissies beëindigen die het milieu, de leefwereld en onze gezondheid bedreigen. 

En we moeten onze leefomgeving aanpassen aan de klimaatverandering. We moeten water kunnen opvangen voor periodes van droogte. We moeten ons voorbereiden op een bodem die zakt en verzilt, terwijl de zeespiegel stijgt. En we moeten ons voorbereiden op extreem weer: storm, hagel en wateroverlast. 

Bij veel inwoners van Velsen baart duurzaamheid ook zorgen. De uitstoot van de industrie wordt in alle gesprekken genoemd als belangrijkste aandachtspunt. Ook wordt de zorg geuit dat duurzaamheid voor veel inwoners een extra aanslag op hun portemonnee betekent. Het pad naar duurzaamheid heeft dus grote sociale consequenties. 

Een circulaire duurzame economie is niet alleen moreel aantrekkelijk, maar kent ook vele voordelen. Het milieu wordt zo min mogelijk belast. Nederland wordt minder afhankelijk van het buitenland. De voorzieningszekerheid is toegenomen. De CO2-uitstoot wordt verminderd, wat goed is voor het klimaat. 

Last but not least: de overgang naar een duurzame circulaire economie biedt grote kansen voor de economie van Velsen. De sterke en onderscheidende positie van de offshore windenergie en bijbehorende maak- en onderhoudsindustrie maken Velsen tot een nationale Energiehub en zorgt ervoor dat Velsen in Nederland voorop loopt in de energietransitie. Velsen heeft een uitstekende uitgangspositie door zijn unieke ligging, de Energiehaven en toonaangevende bedrijven. Het verder uitbouwen van die unieke positie kan zorgen voor nieuwe bedrijvigheid, extra omzet en nieuwe banen. 

Vanuit de bestaande industriële kennisbasis zijn nieuwe technieken ontwikkeld voor duurzame energieoplossingen. Door het onderscheidend economisch profiel is de IJmond een plek gebleken waar publieke en private investeringen in deze nieuwe technologieën zijn neergedaald. De ontwikkeling van nieuwe technieken in de energietransitie hebben de internationale concurrentiepositie van Nederlandse bedrijven versterkt. Zo is IJmuiden niet alleen een toonaangevende vestigingslocatie voor offshore wind, maar worden hier ook waterstofproductie en energiebesparende maatregelen voor de industrie ontwikkeld. Ook innovaties in de circulaire economie hebben geleid tot nieuwe exportmogelijkheden voor bestaande en nieuwe bedrijven. Alle zijn bouwstenen gebleken om de Europese klimaatdoelstellingen te behalen en tegelijkertijd de krachtige internationale concurrentiepositie van de regio te behouden.

Om een impactrijke bijdrage aan de duurzaamheidsambitie te leveren, zijn geld, innovatievermogen, doorzettingskracht en ambitie nodig. Bij de duurzaamheidstransitie liggen grote kansen als gezamenlijk in de IJmond wordt opgetrokken. Velsen en de IJmond kunnen in de toekomst hét voorbeeld voor de energietransitie worden. 

Belangrijke randvoorwaarde om deze transitie te laten slagen is dat er voldoende aandacht is voor het opvangen van de sociale risico’s die met deze duurzaamheidsambities verbonden zijn en voldoende, adequaat opgeleide arbeidskrachten om de transitie uit te voeren. 

Tata Steel IJmuiden 

Velsen is sterk afhankelijk van Tata. Tata is de grootste werkgever in de regio en zorgt voor veel aanvullende bedrijvigheid. De afhankelijkheid van Tata is zowel een kracht als een zwakte voor Velsen. 

Tata IJmuiden is van oudsher een van de meest innovatieve staalbedrijven ter wereld. Maar tegelijkertijd is Tata een van de grootste producenten van CO2 in Nederland. Ook stoot Tata andere stoffen uit, al is dit aanzienlijk minder dan vroeger. De luchtkwaliteit in Velsen is een punt van zorg. We verwachten dat de dalende uitstoot-trend zich voortzet. In 2050 worden deze emissies niet meer geaccepteerd. Het voortbestaan van Tata is daarmee afhankelijk van de vraag of Tata in 2050 in staat is klimaatneutraal duurzaam staal te produceren. 

Tata zet er op in om in 2050 volledig klimaatneutraal te produceren door de inzet van waterstof en vernieuwing en verduurzaming van het productieproces. Tata Steel produceert wereldwijd het meest hoogwaardige staal met de hoogste normen op het gebied van energie-efficiency en duurzaamheid. Eerst door afvang van de CO2-uitstoot en opslag in lege gasvelden onder de Noordzee, vervolgens door over te schakelen naar staalproductie op waterstof. 

Gezien het belang van Tata voor de hele samenleving in de IJmond, kunnen de gemeenten die vernieuwing en verduurzaming niet volledig aan het bedrijf overlaten. Dat moet in dialoog gebeuren waarbij in de toekomst voortdurend de wederzijdse verwachtingen op elkaar worden afgestemd. Als de IJmondgemeenten hun krachten bundelen zijn zij daarbij een invloedrijke gesprekspartner. 

Waterstofcluster: Energiehub

Tata wil met partners vanaf 2024 waterstof produceren. Ambitie is om een van de grootste volledig groene waterstoffabrieken van Europa te ontwikkelen. De groene elektriciteit benodigd om de waterstof te produceren komt van de windparken voor de kust van IJmuiden. Tata is een belangrijke afnemer van de geproduceerde waterstof. Daarnaast wordt via pijpleidingen de waterstof door de hele regio getransporteerd. Zo zal een cluster van duurzame waterstof in de regio ontstaan, met IJmuiden als kern. 

Dat groene waterstofcluster biedt grote kansen voor een verduurzaming van de maakindustrie en mobiliteit. Door groene waterstof met koolstof te verbinden ontstaan groene plastics. Je hebt dan voor de productie geen aardolie meer nodig. Door waterstof met CO2 te verbinden ontstaat groene brandstof die geschikt is voor scheepvaart, visserij en luchtvaart. Groene waterstof is tevens de energiebron voor verwarming van huizen en kantoren en voor de automobiliteit. 

Rondom Tata en met het waterstofcluster als aanjager is in Velsen in 2050 een hoogwaardige groene circulaire maakindustrie ontstaan die grondstoffen zoveel mogelijk uit de keten betrekt en volledig klimaatneutraal produceert. In nieuwe productieprocessen is het energieverbruik sterk teruggebracht en is de gebruikte energie afkomstig van volledig duurzame bronnen. Alle emissies die het milieu en de gezondheid schaden behoren voorgoed tot het verleden. 

Ook kan het groene waterstofcluster een rol spelen bij de verduurzaming van de visserij. De vissersschepen varen op groene brandstoffen die in de nabijheid worden geproduceerd. 

Offshore Wind 

Offshore Wind IJmuiden is uitgegroeid tot het centrum in Nederland voor offshore windenergie op de Noordzee. De zeehaven faciliteert de grootschalige offshore projecten en de assemblage, bouw en het onderhoud van de offshore windmolenparken in de Noordzee. Daarmee is een gespecialiseerd cluster van maak- en onderhoudsindustrie ontwikkeld waarmee de energietransitie mede wordt vormgegeven. En natuurlijk brengt dat cluster energie aan land voor Velsen en de hele regio. 

Circulaire economie 

De circulaire economie gaat in Velsen in een stroomversnelling als gevolg van grondstof schaarste, maar ook door de noodzaak om de footprint van bedrijven te verkleinen. Er zijn in Velsen diverse duurzame circulaire hubs gecreëerd in samenwerking met het bedrijfsleven, de gemeente en de regio. In Velsen gaat het in de havens en de industrie om een nieuwe mix van grondstoffen, van te verwerken reststromen en van opgewaardeerde reststromen. Velsen als ‘urban mine’ levert zijn bijdrage aan de grondstoffenstromen. Op lokaal niveau worden door bedrijfsparkmanagement en stedelijke planning kringlopen gesloten. Daardoor zijn ook de vervoerspatronen veranderd en meer lokaal geworden. 

De circulaire economie betreft ook de energievoorziening. Het cluster Offshore Windenergie levert energie voor Velsen en de regio. Tata levert warmte voor een regionaal warmtenet. Er zijn in Velsen lokale/regionale netwerken voor energievoorziening opgezet (smart grids). 

Duurzame haven 

Economische ontwikkelingen hebben de laatste decennia geleid tot een enorme groei van havenactiviteiten. Schaalvergroting in de scheepvaart en grotere behoeften aan havenbedrijfsterreinen hebben geleid tot intensivering van de haven en duurzaam ruimtegebruik. Vervoer en overslag zijn inmiddels volledig vrij van uitstoot en stil geworden. Deze technologische vernieuwingen hebben een sterkere verwevenheid tussen haven en andere stedelijke functies mogelijk gemaakt.

De haven staat minder met zijn rug naar de stad want er is een sterke verwevenheid met andere stedelijke en recreatieve functies. Maar de haven is nog altijd de plek waar zichtbaar wordt gewerkt. De haven heeft de komende decennia de fysieke, milieu- en geluidsruimte gekregen om de transitie naar een duurzame economie mogelijk te maken. Het havencomplex biedt een divers aanbod aan werkzaamheden en draagt hiermee bij aan een inclusieve economie. 

Duurzame visserij 

In 2050 vormt vis nog altijd een belangrijke functie in het wereldwijde voedselsysteem. Zolang de mensheid al bestaat vangt en eet men vis. Een gezonde en eiwitrijke voedselbron. 

IJmuiden heeft haar functie als logistieke en handelsknooppunt versterkt. Waar de vis vandaan komt en hoe hij wordt geproduceerd is veranderd. Een combinatie van duurzame wildvangst, kweek en import/export vindt in 2050 via IJmuiden zijn weg naar de consument. Daarnaast zijn er ook nieuwe vormen van zilte zeebouw ontstaan, bijvoorbeeld in de vorm van zeewierboerderijen. 

In IJmuiden is een Visserijcluster ontstaan. De sector heeft hier samen met wetenschappelijke instituten als Wageningen Marine Research en andere sectoren vorm aan gegeven. Ook is er verbinding gelegd met de food agenda’s in de MRA en Nederland. Velsen heeft hiermee slim ingespeeld op de voedseltransitie. 

Duurzame woningen 

In 2050 is de woningvoorraad in Velsen in een samenwerking tussen gemeente, woningcorporaties en eigenaren volledig verduurzaamd. Door het hoge percentage woningen in corporatiebezit konden woningen in grote aantallen onder handen worden genomen. Zo zijn alle naoorlogse woningen geïsoleerd en van zonnepanelen voorzien en houden we de woonlasten onder controle. De nabijheid van de waterstof hub en de duurzame windparken op de Noordzee maakte het relatief eenvoudig om alle woningen van het gas af te krijgen. Dat proces werd nog voor 2050 afgerond. Zo zijn er diverse circulaire woonwijken gecreëerd met de Hofgeest en Kustplaats IJmuiden aan Zee als lichtende voorbeelden. 

Duurzame mobiliteit 

Naar verwachting zal het aantal inwoners, arbeidsplaatsen en toeristen in de regio de komende decennia fors toenemen. Daardoor zal ook de mobiliteit in en rond Velsen blijven groeien. Vooral in de spits zal dat tot problemen leiden. Maar mobiliteit in 2050 heeft een heel ander aanzien dan ons huidige vervoer, transport en logistiek. Voertuigen worden steeds slimmer en daardoor steeds autonomer. De verschillende vervoersmodaliteiten zijn slim met elkaar verbonden. Elektrische en zelfrijdende vervoersmiddelen, nieuwe vervoersdiensten en betere reizigersinformatie gaan zorgen voor veranderende voorkeuren als het gaat om woon-werkverkeer of andere mobiliteit. Ook al blijft de auto een favoriet vervoersmiddel, niet het bezit daarvan staat centraal maar het bereiken van je bestemming. 

Mobility as a service (MaaS) betreft een mix van slim op elkaar aangesloten vervoersmiddelen zoals combinaties van auto, openbaar vervoer en fiets, die zorgen dat je snel en efficiënt van A naar B komt. Dit gaat samen met een toename van deelconcepten, zoals deelauto en deelfiets. Via apps kunnen gebruikers hun vervoer organiseren en betalen. 

Fossiele brandstoffen zijn in 2050 voor mobiliteit taboe. Vervoer is vrij van emissie. Auto’s en vrachtauto’s rijden elektrisch of op waterstof. Daarvoor is een nieuwe laadinfrastructuur nodig. Om elektrisch vervoer te stimuleren heeft Velsen vroegtijdig ingezet op een massieve uitrol van elektrische laadpalen in de openbare ruimte. 

In de toekomstige samenleving hangt de kwaliteit van het netwerk af van de kwaliteit van de verbindingen. Anno 2021 schort daar het een en ander aan. Velsen ligt in een uithoek van de regio en kent vooral goede, maar kwetsbare autoverbindingen. In de toekomst wordt de fiets een steeds belangrijker vervoersmodaliteit. Vooral de elektrische fiets wordt een prima alternatief voor woon-werkverkeer en mobiliteit binnen de hele regio. Daarom is een fietsvriendelijke infrastructuur onontbeerlijk. In 2050 is er in Velsen een samenhangend, veilig, comfortabel fietsnetwerk en zijn er doorgaande regionale fietsroutes bijvoorbeeld naar Amsterdam, Schiphol of Alkmaar. 

Het bestaande OV-netwerk in de MRA is niet goed op de te verwachten groei van het aantal reizigers berekend. Er is behoefte aan een metropolitaan vervoerssysteem met hoge frequenties, korte stoptijden per station en korte overstaptijden. Daarom zet Velsen voor 2050 in op directe light-railverbinding met Amsterdam. 

Al met al hebben de diverse mobiliteitsprogramma’s van het Rijk, provincies en gemeenten het doel om de komende tientallen jaren de balans tussen de verschillende vervoersmodaliteiten te verschuiven. Zo maken we Velsen beter bereikbaar met schone vervoersmiddelen. Dat betekent ook dat geparkeerd blik uit het straatbeeld verdwijnt. Parkeren gebeurt zo veel mogelijk ondergronds of uit het zicht. 

Groen Velsen en de klimaatverandering

Velsen is ook letterlijk groener geworden. De natuur wordt als een volwaardige nutsvoorziening gezien. Met het strand, het nationaal park Zuid-Kennemerland en het polderlandschap in Spaarnwoude kent Velsen een ruime hoeveelheid natuur. Maar in 2050 heeft de natuur uitlopers tot diep in de woonkernen. Je ziet het in het straatbeeld, waar de groene urbane/rurale inrichting een lust voor het oog is, maar ook andere functies vervult. 

Want in 2050 is het klimaat veranderd. Er vallen heftige regenbuien in korte tijd. De zeespiegel is gestegen. Ook de gemiddelde temperatuur is gestegen met droogte en hittestress als gevolg. 

De gemeente heeft hierop ingespeeld door Velsen groener, koeler en waterrijker in te richten. Bijvoorbeeld door de aanleg van waterdoorlatende bestrating en groene daken. Bijvoorbeeld door de aanleg van groencorridors. Verharde oppervlakten zijn zoveel mogelijk vrijgemaakt van tegels. Bomen en struiken zijn daarvoor in de plaats gekomen. Langs de huizen zijn plantenbakken gekomen onder het motto: voor iedere tegel een plant. 

Door de vergroening zoveel mogelijk aan het eigen initiatief en de eigen verantwoordelijkheid van de inwoners over te laten heeft Velsen twee vliegen in één klap geslagen. Doordat bewoners met hun eigen groenplannen de identiteit van de wijk benadrukken wordt het aanzien van Velsen gevarieerder en aantrekkelijker. En doordat de variëteit van het groen toeneemt, stijgt ook de biodiversiteit. 

Het overvloedige groen in de naoorlogse wijken heeft Velsen tot een aantrekkelijke woonlocatie gemaakt. Daarmee is een droombeeld van veel inwoners uit 2020 voor de toekomst van hun kern, wijk of buurt waargemaakt. 

Bestemming op de omslag naar nieuwe verhoudingen tussen bestuur en samenleving 

Velsen 2050 kent een overheid die midden in de samenleving staat. Die overheid zal meer nog dan nu in contact staan met inwoners: inwoners die snel hun mening geven via een poll of een digitaal discussieforum, die gebruik maken van hun uitdaagrecht als ze denken dat het beter kan, inwoners die rechtstreeks hun volksvertegenwoordigers benaderen. De gemeente speelt in op de veranderingen en behoeftes van de samenleving door modern participatiebeleid dat periodiek bijgesteld kan worden.

Velsen wil met een vitale lokale democratie en uitmuntende inwoners- en overheidsparticipatie een koploper zijn in Nederland. Velsen zal meer nog dan nu de initiatieven en activiteiten in de samenleving verwelkomen. Inwoners met eigen initiatieven. Organisaties en bedrijven die hun plannen willen verwezenlijken. Kortom: in 2050 is de lokale democratie een bruisende mix van vertegenwoordigende, participatieve en directe democratie, met veel ruimte om invloed uit te oefenen of zelf het heft in handen te nemen. 

In 2050 kijkt men met afgrijzen terug naar de Toeslagenaffaire. Hoe kon de overheid haar inwoners zo in de kou laten staan! In Velsen staat de leefwereld van de inwoner centraal en niet die van het systeem. Zorg en ondersteuning wordt daarom altijd in goed overleg ingezet. De menselijke maat staat voorop. Velsen handelt vanuit vertrouwen en krijgt dat ook terug. De ingezette zorgaanbieders weten van elkaar wat ze doen en werken niet langs elkaar heen. Ook benutten zij nieuwe technieken als domotica waardoor zij meer tijd hebben voor ‘echt’ contact. 

Van de Triple Helix van bedrijven, kennisinstituten en overheden naar de Quadruple Helix waarin ook het welbevinden van de inwoners centraal staat. Door de kennis en kunde van overheid, bedrijven, organisaties en inwoners met elkaar te verbinden ontstaat dynamiek, wisselwerking en draagvlak. Dan blijkt meer mogelijk dan ooit gedacht! Zo kunnen we de maatschappelijke opgaven die voor Velsen voorliggen het best aanpakken. 

Velsen in de regio 

Gemeenten krijgen steeds meer verantwoordelijkheden. Dat geldt zowel voor beleid als voor de uitvoering. De afgelopen jaren werd het sociaal domein gedecentraliseerd, we zitten midden in de decentralisatie van het ruimtelijk domein en ook op economisch vlak krijgt de gemeente meer taken. Tegelijkertijd worden de vraagstukken waar gemeenten mee te maken krijgen steeds complexer en taaier. Om wat voorbeelden te noemen: hoe gaan we om met de steeds scherpere scheidslijnen in de samenleving? Hoe zorgen we dat de snelle veranderingen in de economie door alle inwoners bijgehouden kunnen worden? Hoe bereiken we onze duurzaamheidsopgave met draagvlak en welbevinden bij alle inwoners? 

Een ding is zeker: brede welvaart is niet meer allen op lokaal niveau te organiseren. De uitdagingen die op de gemeente afkomen worden steeds groter en complexer. In de toekomst zal het belang van de regio daardoor alleen maar toenemen. Als gemeente kun je het niet meer alleen doen. Het regionale schaalniveau van IJmond, Zuid-Kennemerland, het Noordzeekanaalgebied en van de Metropoolregio Amsterdam wordt steeds belangrijker. Veel ontwikkelingen zoals wonen, werken, opleidingen, winkelen, vervoer, spelen zich voor de inwoners op lokaal niveau af, maar worden steeds vaker op regionaal niveau georganiseerd. Zo werken veel inwoners van Velsen in de regio, en veel inwoners van de regio werken in Velsen. 

Dergelijke vraagstukken vragen veel van een middelgrote gemeente als Velsen. Eén antwoord is duidelijke keuzes maken en duidelijk uitdragen waarop Velsen de komende jaren wél en waarop niet wil inzetten. Een ander antwoord is om meer slagkracht te verwerven door samenwerking. 

Velsen maakt onderdeel uit van de Metropoolregio Amsterdam. Dat is economisch gezien een van de meest succesvolle regio's van Nederland. Het succes van de MRA blijkt bijvoorbeeld uit de stijging van de huizenprijzen en de druk op de ruimte doordat bedrijven en bewoners zich graag in de MRA willen vestigen. 

Velsen en de IJmond zijn net zo belangrijk voor de MRA als de MRA belangrijk is voor Velsen en de IJmond. Zonder de bedrijven en instellingen in Velsen en de IJmond gaat de MRA zijn duurzaamheidsdoelstellingen niet realiseren. Velsen en IJmond zijn een factor van betekenis. Voorheen was het ‘IJmond IJzersterk’. Nu is het motto ‘IJmond als Techport van Nederland’. Met dat motto kan worden onderbouwd dat hier grote energietransitie-opgaven liggen die met gelden van het Rijk, de EU en bedrijven ingevuld moeten worden. 

Voor Velsen 2050 betekent dat dat Velsen meer dan tot nog toe de blik naar buiten gaat richten. Velsen werkt inhoud gedreven en slim samen. Niet alleen binnen de IJmond en Zuid-Kennemerland, maar ook thematisch in VNG en G40 verband, met de kust- en grensgemeenten en als onderdeel van een bloeiende metropool in de MRA. Zo divers als Velsen is, zo strategisch positioneert het zich als slimme en betrouwbare partner op zaken die van wederzijds belang zijn zoals bijvoorbeeld de energietransitie in het Noordzeekanaalgebied, inclusief de daarvoor benodigde (Europese) fondsen. 

Brede welvaart vraagt vooral ook om dicht bij de inwoners van Velsen te staan en de zaken die lokaal aangepakt moeten worden ook daadwerkelijk aan te pakken. De majeure omslagen die we in deze Visie op Velsen 2050 benoemden, moeten ook daadwerkelijk tot voordelen in de directe omgeving leiden. De lokale en regionale netwerken van inwoners, bedrijven, kennisinstellingen en overheden vormen de basis om de majeure omslagen op een goede manier te kunnen doorlopen. Daarom staat de positie van de inwoners van Velsen (als inwoners, werknemers, ondernemers, recreanten en consumenten) nadrukkelijk centraal in de Visie op Velsen 2050 en zijn we Duurzaam met elkaar Verbonden. 

Uitvoering van de visie 

De herijkte visie op Velsen Duurzaam Verbonden bouwt voort op de Visie op Velsen Kennisrijk Werken. De Visie op Velsen duurzaam verbonden kijkt bijna 30 jaar vooruit. Dat betekent dat we stap voor stap uitvoering moeten geven aan de visie en deze regelmatig herijken. We kijken met trots naar de Visie op Velsen Kennisrijk Werken. Van de uitvoering van deze visie hebben we veel geleerd . De Strategische Agenda en impulsprojecten, inclusief een werkbudget dat in de financiële reserve Visie op Velsen was opgenomen, waren doelgericht en effectief. 

Daarom willen we weer op deze manier uitvoering geven aan de vernieuwde visie op Velsen. In een nieuw uitvoeringsprogramma (strategische agenda) kunnen we concretere stippen op de horizon zetten. We willen die relateren aan de omslagen in de visie. Per omslag kunnen we één of meerdere impulsprojecten inzetten. Een strategische agenda kijkt 5 tot 10 jaar vooruit. Dat geeft de gemeenteraad en college de gelegenheid om de visie na afronding van een strategische agenda te herijken en de stippen op de horizon steeds concreter te maken. We willen in deze bestuursperiode nog richting geven aan deze omslagen, zodat een nieuwe raad en college daar direct mee aan de slag kunnen. 

Versie 20 mei 2021